Felsefeye başlamadan önce mitler vardı. Evrenin nasıl oluştuğu, nereden gelip nereye gittiğimize dair sorduğumuz sorulara mitler cevap veriyordu. Tanrılar, yarı tanrılar, insanlar, titanlar, sirenler. Peki okudukça bunlar da ne demek oluyor diyoruz. Homeros ve Hesiodos bunların gerçekte olmadığını acaba bilmiyor muydu diye soruyoruz.
Eğer bunları merak ettiyseniz ve Thales'den itibaren oluşan akıl/felsefeyi kavramak istiyorsanız şöyle bir mitlere bakmakta fayda var. Hem felsefeden önce ne varmış hem de felsefe buna bir cevap şeklinde mi oluştu soruları için bir yol görünmüş olur.
İnsan olmanın gereği olarak her zaman bu temel sorular sorulmuştu ve bazı cevaplar aranmıştı. Felsefenin başlangıcı Eski Yunan kabul edildiğinden aradaki ilişkiyi doğrudan görebilmek amaçlı Yunan mitleri ile ilgili iki kitap okudum.
İlki Helikopter Yayınlarından çıkan Torunuma Yunan Mitleri. 8 bölümden oluşuyor.
Evrenin kökeni:Başlangıçta kaos vardı. Tek bir maddeden nasıl zıtlar oluştu? İki güç ile eros ve eris. (adeta fail neden)
Devler savaşı ve Zeusun krallığı: Devler, tepegözler kim varsa hepsi savaştılar, belirli ittifaklarla Zeus kazandı. Kimlerle ne ittifakları yaptığı önemli. Kazanan:adildi, bilgeydi, olacakları önceden görüyordu. (Anlamı: kendinizi adil, bilge, bazen de kurnaz öyle çok saf saf iyilik perisi gibi değil yetiştirirseniz Tanrı/Zeus olursunuz, yani ebedi mutlu)
İnsanların Dünyası: Zeus Prometheus'dan insan ve tanrıları ayırmasını ister. Promethus asilik, başıbozukluk, kurnazlık, akıllılık demektir. Yani bu miti okuyunca içerisi ve dışarısının ayrılığını, görünüşün her zaman aldatıcı olduğunu öğreniriz. Hem kurbanı (kemik ve et;ölümsüzlük ve ölümlülük) paylaştırmasıyla hem de ateşi (medeniyet)çalmasıyla anlatılanlardan buna işaret edilir.
Troya Savaşı
Odysseus: Kendi yolculuklarımızı düşünmeli. Tepegözler, titanlar, tanrılar neyi temsil ediyor, bir te'vil denemesi yapılmalı okunurken.
Dionsysos Thebai'de: Çok çok önemli. Dionsysos bir öteki Tanrıdır, ayrıksı, rahatsız edici, normal olamayan. Kendisine inananla birebir ilişki kurar, gözlerine bakar. Diğer tanrıların hepsidir ama aynı zamanda hiçbiri değildir, serseri, gezgin, bir yere ait olmama ile yerleşiklik, düzen, meskun olma arasındaki gerilim. Mitin hepsini anlatmanın bir anlamı yok elbette sadece zihnimizde yer etmesi gereken bilemeyeceğimiz ama yaşayarak öğreneceğimiz şeyler vardır, Dionsysos öyle gece düşe filan girmez, ilham göndermez, karşınıza dikilir ve gözlerinde kendinizi görmenizi ister. İkincisi insan içindeki zıtlıkları uzlaştırmadıkça hep dışarıda da öteki ve canavarlar arar, bulur da.
Oedipus: Dionsysos'un ana fikri ile esintiler var. Ötekiyi ve zıtlıkları kabul etmek.
Perseus
Eğer bunları merak ettiyseniz ve Thales'den itibaren oluşan akıl/felsefeyi kavramak istiyorsanız şöyle bir mitlere bakmakta fayda var. Hem felsefeden önce ne varmış hem de felsefe buna bir cevap şeklinde mi oluştu soruları için bir yol görünmüş olur.
İnsan olmanın gereği olarak her zaman bu temel sorular sorulmuştu ve bazı cevaplar aranmıştı. Felsefenin başlangıcı Eski Yunan kabul edildiğinden aradaki ilişkiyi doğrudan görebilmek amaçlı Yunan mitleri ile ilgili iki kitap okudum.
İlki Helikopter Yayınlarından çıkan Torunuma Yunan Mitleri. 8 bölümden oluşuyor.
Evrenin kökeni:Başlangıçta kaos vardı. Tek bir maddeden nasıl zıtlar oluştu? İki güç ile eros ve eris. (adeta fail neden)
Devler savaşı ve Zeusun krallığı: Devler, tepegözler kim varsa hepsi savaştılar, belirli ittifaklarla Zeus kazandı. Kimlerle ne ittifakları yaptığı önemli. Kazanan:adildi, bilgeydi, olacakları önceden görüyordu. (Anlamı: kendinizi adil, bilge, bazen de kurnaz öyle çok saf saf iyilik perisi gibi değil yetiştirirseniz Tanrı/Zeus olursunuz, yani ebedi mutlu)
İnsanların Dünyası: Zeus Prometheus'dan insan ve tanrıları ayırmasını ister. Promethus asilik, başıbozukluk, kurnazlık, akıllılık demektir. Yani bu miti okuyunca içerisi ve dışarısının ayrılığını, görünüşün her zaman aldatıcı olduğunu öğreniriz. Hem kurbanı (kemik ve et;ölümsüzlük ve ölümlülük) paylaştırmasıyla hem de ateşi (medeniyet)çalmasıyla anlatılanlardan buna işaret edilir.
Troya Savaşı
Odysseus: Kendi yolculuklarımızı düşünmeli. Tepegözler, titanlar, tanrılar neyi temsil ediyor, bir te'vil denemesi yapılmalı okunurken.
Dionsysos Thebai'de: Çok çok önemli. Dionsysos bir öteki Tanrıdır, ayrıksı, rahatsız edici, normal olamayan. Kendisine inananla birebir ilişki kurar, gözlerine bakar. Diğer tanrıların hepsidir ama aynı zamanda hiçbiri değildir, serseri, gezgin, bir yere ait olmama ile yerleşiklik, düzen, meskun olma arasındaki gerilim. Mitin hepsini anlatmanın bir anlamı yok elbette sadece zihnimizde yer etmesi gereken bilemeyeceğimiz ama yaşayarak öğreneceğimiz şeyler vardır, Dionsysos öyle gece düşe filan girmez, ilham göndermez, karşınıza dikilir ve gözlerinde kendinizi görmenizi ister. İkincisi insan içindeki zıtlıkları uzlaştırmadıkça hep dışarıda da öteki ve canavarlar arar, bulur da.
Oedipus: Dionsysos'un ana fikri ile esintiler var. Ötekiyi ve zıtlıkları kabul etmek.
Perseus
Yorumlar
Yorum Gönder